ข่าวพระราชสำนัก เผยความหมายเบื้องลึกของ 'สัตว์มงคลประจำทิศทั้งสี่' รอบฐานพระเมรุมาศ ที่หลายคนไม่เคยรู้ การเชื่อมโยงความเชื่อที่ส่งต่อถึงสัตว์มงคล ล้วนมาจากแนวคิดตามคติโบราณที่มีมาช้านาน
วันนี้ 25 ตุลาคม 2560 เพจคิดถึงในหลวงรัชกาลที่ 9 ได้เผยเกร็ดความรู้อันลึกซึ้งของ "สัตว์มงคลประจำทิศทั้ง 4" บริเวณรอบฐานพระเมรุมาศ โดยระบุรายละเอียดว่า "ความหมายเบื้องลึกของ 'สัตว์มงคลประจำทิศทั้งสี่' รอบฐานพระเมรุมาศ ☝ การออกแบบพระเมรุมาศและประติมากรรมประกอบในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพในหลวงรัชกาลที่ 9 เป็นการจำลองสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ตามคติความเชื่อเรื่องไตรภูมิพระร่วง ซึ่งเปรียบ “พระเมรุมาศ” ดั่งยอดเขาพระสุเมรุที่เป็นศูนย์กลางของจักรวาล
ส่วนบริเวณพื้นรอบฐานพระเมรุมาศเป็นที่ตั้งของ 'ป่าหิมพานต์' ดินแดนรอยต่อระหว่างโลกมนุษย์กับแดนสวรรค์ มีเขามอและสระอโนดาตอันเป็นที่อยู่อาศัยของสิงสาราสัตว์นานาพันธุ์ ภายในสระอโนดาตประดับด้วยสัตว์หิมพานต์ตระกูลต่างๆ และประติมากรรมสัตว์มงคลประจำทิศทั้ง 4 ทิศ ได้แก่ ทิศตะวันออกเป็นแดนที่อยู่ของราชสีห์ ทิศเหนือแดนที่อยู่ของช้าง ทิศตะวันตกแดนที่อยู่ของม้า และทิศใต้แดนที่อยู่ของโค
สัตว์มงคลประจำทิศแต่ละตัวล้วนแล้วแต่มีที่มาและความหมายทั้งสิ้น อย่างช้างจำลองมาจากพระสุบินของพระนางสิริมหามายาก่อนประสูติเจ้าชายสิทธัตถะ
-ส่วนม้าคือ ม้ากัณฐกะ...ม้าพระที่นั่งของเจ้าชายสิทธัตถะเมื่อครั้งเสด็จออกผนวช
-โค หรือวัว หมายถึงความอุดมสมบูรณ์ของผลผลิตทางการเกษตรและปศุสัตว์
-ส่วนสิงห์ หมายถึง พระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าที่องอาจดุจดั่งพญาราชสีห์ และเปล่งสุรสีหนาทกึกก้องไปทั่วชมพูทวีป
จะเห็นได้ว่าการรังสรรค์พระเมรุมาศแฝงความหมายที่ลึกซึ้งสะท้อนแนวคิดพุทธจักรวาลตามคติโบราณที่สืบทอดกันมานาน
เรื่อง : เสาวรส มิตราปิยานุรักษ์ GQThailand
ภาพ : มลฤดี จันทร์สุทธิพันธุ์ และกรมศิลปากร
❤ คิดถึงในหลวงรัชกาลที่ 9 ❤
ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก เพจคิดถึงในหลวงรัชกาลที่ 9