คุณเคยสงสัยไหมทำไมปั้มน้ำมันถึงได้อยู่ติดกันกับปั้มน้ำมันอื่นๆ
แม้ตอนเรากำลังขับรถอยู่บนถนนแล้วเกิดอยากหากาแฟดื่มขึ้นมาแต่ระหว่างทางไม่มีร้านกาแฟอยู่เลย แต่พบเจอร้านแล้วก็กลับมีร้านกาแฟในมุมถนนเดียวกันอยู่ติดกันถึงหลายร้าน
ทำไมร้านขายของชำ อู่ซ่อมรถ และร้านอาหาร มักจะอยู่รวมกัน แทนที่จะกระจายตัวให้ทั่วถึงทั้งชุมชน
การกระจุกตัวของธุรกิจเดียวกันสามารถอธิบายได้ง่ายๆ โดยนาย Jac de Haan ผู้ไขคำตอบนี้ได้ลองทำ "แบบจำลองการแข่งขันเชิงพื้นที่ของโฮเทลลิ่ง" มาอธิบายให้เราได้เห็นภาพ
สมมติว่า ถ้าหากคุณขายไอศกรีมบนชายหาดแห่งหนึ่งที่มีขนาดยาว 1 ไมล์ และคุณไม่มีคู่แข่ง
คุณก็คิดว่า คุณจะตั้งรถเข็นของคุณไว้ที่ไหน เพื่อที่จะได้ขายสินค้าให้ได้มากที่สุด
ดูแล้วตรงกลางหาดเหมาะที่สุด เพราะการเดินครึ่งไมล์อาจจะไกลเกินไปสำหรับบางคนที่อยู่บริเวณหัวและท้ายหาด และตรงกลางนี้จะทำให้คุณได้ลูกค้าได้มากที่สุด
แต่วันหนึ่งคุณได้พบกับเท็ด คนรู้จักกัน พร้อมกับเห็นว่าเขานำรถเข็นไอศกรีมของเขามาด้วย ซึ่งทำให้รู้ว่าเขาก็ขายของประเภทเดียวกับคุณ
ดังนั้นคุณสองคนจึงตกลงกันว่าจะแบ่งพื้นที่ชายหาดกันคนละครึ่ง เพื่อให้มั่นใจว่าลูกค้าจะได้ไม่ต้องเดินไกลเกินไป
คุณเลยจอดรถเข็นห่างจากจุดกลางหาลงมาทางใต้ 1 ส้วน 4 ไมล์ เป็นตรงกลางของพื้นที่คุณพอดี ส่วนเท็ดก็จอดรถเข็นไว้ตรง 1 ส่วน 4 ไมล์ ไปทางเหนือของชายหาด
ด้วยข้อตกลงนี้ลูกค้าที่อยู่ทางใต้ก็จะวื้อไอศกรีมของคุณ และลูค้าที่อยู่ทางเหนือก็จะซื้อไอศกรีมของเท็ด ส่วนลูกค้าที่เหลืออยู่ 50 เปอร์เซ็นต์ตรงกลาง ก็จะเดินมายังรถเข็นที่ใกล้ที่สุด โดยจะไม่มีลูกค้าคนไหนเดินไกลกว่า 1 ส่วน 4 ไมล์
แต่เมื่อเช้าวันหนึ่งคุณพบว่าเท็ดได้ตั้งรถเข็นไว้ตรงเส้นกลางของชายหาดพอดี
ส่วนคุณยังคงกลับไปอยู่ตรงจุดเดิมตรง 1 ส่วน 4 ไมล์ใต้จากเส้นกึ่งกลาง
ซึ่งตอนนี้คุณได้ลูกค้า 25 เปอร์เซ็นต์ที่อยู่ทางใต้ของคุณเท่านั้น
ในขณะที่เท็ดได้ลูกค้าทางเหนือทั้งหมดจากคุณขึ้นไป
เราลองมาดูคลิปกันว่าพวกเขาจะตกลงทำยังไงกันต่อไปเพื่อให้ทั้ง 2 ฝ่ายได้ความยุติธรรม และเราจะได้รู้กันว่าทำไมคู่แข่งขันจึงมักจะเปิดร้านค้าอยู่ใกล้ๆกัน? (กดคำบรรยายไทยตรงกรอบสี่เหลี่ยมข้างล่าง)
ขอบคุณเนื้อหาดีๆจาก TED-Ed
เรียบเรียงโดย Boxza