เดจาวูคืออะไรกันแน่? คุณเคยมีประสบการณ์เดจาวูหรือไม่? สิ่งที่เกิดขึ้นมันคือความรู้สึกคลับคล้ายคลับคลาเหมือนกกำลังพบกับสถานการณ์อันคุ้นเคย
เช่น ฉากในร้านอาหารดำเนินไปเหมือนกับที่คุณจำได้เป๊ะ เหมือนกับว่าคุณเคยอยู่ที่นี้มาแล้ว อย่างไรก็ตามลำดับเหตุการณ์นี้ไม่ได้เกิดจากประสบการณ์ในอดีตแน่ๆ เพราะว่าคุณไม่เคยมากินที่ร้านนี้มาก่อนเลย
แล้วมันเกิดอะไรขึ้นกันแน่? โชคไม่ดีที่ตอนนี้ยังไม่มีคำอธิบายดีๆ สำหรับเดจาวู ประสบการณ์นี้จะเกิดขึ้นสั้นๆ และจะเกิดขึ้นโดยไม่มีการเตือน
ทำให้แทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่นักวิทยาศาสตร์จะสามารถบันทึก และศึกษามัน พวกเขาคงไม่นั่งเฉยๆ และรอให้มันเกิดขึ้นกับพวกเขา มันคงใช้เวลาหลายปี มันไม่มีข้อบ่งชี้ทางกายภาพ และในการศึกษามันถูกบอกโดยผู้ถูกทดลองว่าเป็นความรู้สึกอย่างหนึ่ง แต่มันก็ไม่มีหลักบานแน่นหนา เลยกลายเป็นเพียงการคาดเดามาหลายปีที่ผ่านมา
ตั้งแต่เมื่อ อิมิล บอรัค (Emile Boirac) บัญญัติคำว่า เดจาวู เป็นคำในภาษาฝรั่สเศส ซึ่งเแปลว่า "เคยเห็นมาแล้ว" มีมากกว่า 40 ทฤษฎีที่พยายามอธิบายปรากฏการณ์นี้
แต่แม้กระนั้น ความก้าวหน้าในปัจจุบันด้านการสแกนสมอง และด้านจิตวิทยาการรู้คิด ได้ช่วยจำกัดวงของคำอธิบายที่น่าเป็นไปได้ในที่สุด ด้วย 3 ทฤษฏีที่โดดเด่นในปัจจุบันนี้
ต้องขอบคุณ มิคาเอล โมลินา ที่นำคำอธิบายทั้ง 3 ทฤษฏีนี้มาให้กับทาง TED-Ed เพื่อความกระจ่างเรามาดูคลิปกันเลย โปรดกดเลือกคำบรรยายภาษาไทยที่การตั้งค่าของคลิป
ขอบคุณคลิปจาก TED-Ed